Επειδή τα οφέλη της ανακύκλωσης στην καθημερινή μας ζωή είναι πολλά:
- Προστατεύω το περιβάλλον και την υγεία μου από τις επικίνδυνες χημικές ουσίες που περιέχουν τα απορρίμματα.
- Συμβάλλω στην αποφόρτιση του περιβάλλοντος αφού με το να συμμετέχω στην ανακύκλωση μειώνονται οι ποσότητες σκουπιδιών.
- Εξοικονομώ πρώτες ύλες και ενέργεια, αφού η ενέργεια που χρειάζεται για την παραγωγή προϊόντων από πρωτογενείς ύλες είναι πολλαπλάσια από αυτή που χρειάζεται όταν η παραγωγή γίνεται από χρησιμοποιημένα υλικά.
- Ενισχύω την οικονομία του τόπου μου.
- Βοηθώ στο να έχουμε εμείς και οι υπόλοιπες γενιές ένα πιο καθαρό και υγιές περιβάλλον.
Το Σύστημα Ανακύκλωσης Συσκευασιών στην Κύπρο διαχειρίζεται η Green Dot Κύπρου που αποτελεί το μοναδικό Συλλογικό Σύστημα Συσκευασιών και Αποβλήτων Συσκευασιών στη χώρα.
Ο Οργανισμός ιδρύθηκε ως μη κερδοσκοπικός οργανισμός με πρωτοβουλία της τοπικής βιομηχανίας και του KEBE ως οργανισμού ομπρέλα, και σήμερα Μέτοχοι και Μέλη του είναι επιχειρήσεις-υπόχρεοι συσκευασίας, αλλά και το ΚΕΒΕ. Ο Οργανισμός συνεργάζεται με πάνω από 1200 εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην Κύπρο και συλλέγει και διαχειρίζεται συσκευασίες δίνοντας νομική κάλυψη στα Μέλη του.
Ο Οργανισμός έχει δημιουργηθεί βάσει της Eυρωπαϊκής Νομοθεσίας, σύμφωνα με την οποία οι εταιρείες που εισάγουν ή συσκευάζουν προϊόντα στην Κύπρο είναι υποχρεωμένες να συλλέγουν και να ανακυκλώνουν ένα ποσοστό των συσκευασιών τους.
Η Green Dot Κύπρου αναλαμβάνει την υποχρέωση εκ μέρους των εταιρειών – μελών της και τα μέλη της αναλαμβάνουν τη χρηματοδότηση των διαδικασιών αυτών.
Η Green Dot Κύπρου χρηματοδοτείται από τα τέλη που πληρώνουν στον Οργανισμό οι εταιρείες -Μέλη του για τις συσκευασίες των προϊόντων που πουλούν. Το κόστος από τα τέλη αυτά προστίθεται ως επί το πλείστον στην τιμή των προϊόντων που αγοράζουμε. Είναι τελικά λοιπόν ο πολίτης που πληρώνει το κόστος της ανακύκλωσης μέσω των προϊόντων που αγοράζει.
Επομένως όλοι ανεξαιρέτως πληρώνουμε για την ανακύκλωση είτε συμμετέχουμε σε αυτή είτε όχι. Όσο δεν γίνεται διαλογή των υλικών στο σπίτι, ή η διαλογή δεν είναι η σωστή, το κόστος του Συστήματος αυξάνεται. Είναι λοιπόν προς το συμφέρον όλων να συμμετέχουμε στα προγράμματα ανακύκλωσης κάνοντας σωστή διαλογή των υλικών στο σπίτι μας.
Οποιοδήποτε τυχόν πλεόνασμα έχει ο Οργανισμός (εάν από τα έξοδα αφαιρεθούν τα έσοδα) χρησιμοποιείται για την επικοινωνία ή την ανάπτυξη του Οργανισμού. Το συνολικό κόστος του προγράμματος συλλογής και ανακύκλωσης φτάνει τα 6 εκατομμύρια ετησίως.
Η πορεία της ανακύκλωσης των συσκευασιών στην Κύπρο βρίσκεται σε ενθαρρυντικά επίπεδα εάν αναλογιστεί κανείς ότι τα μισά νοικοκυριά στις περιοχές που εξυπηρετεί η Green Dot Κύπρου συμμετέχουν στο πρόγραμμα ανακύκλωσης.
Ο στόχος αυτός θα φάνταζε ανέφικτος για την Κύπρο πριν από λίγα χρόνια. Με βάση τα στοιχεία του Οργανισμού μας, από το 2007 μέχρι το 2020 έχουν ανακυκλωθεί 600,000 περίπου τόνοι αποβλήτων συσκευασίας.
Το πρόγραμμα ανακύκλωσης συσκευασιών λειτουργεί ως εξής:
Οι ανακυκλώσιμες συσκευασίες χωρίζονται σε 3 κατηγορίες, PMD, Χαρτί και Γυαλί.
H κατηγορία PMD περιλαμβάνει: πλαστικά μπουκάλια, δοχεία και σακούλες, μεταλλικές συσκευασίες (αλουμινίου και λευκοσιδήρου) και συσκευασίες ποτών (τύπου Tetra Pak).
Η κατηγορία ειδών Χαρτιού περιλαμβάνει: ξηρά χαρτόκουτα (φαρμάκων, παπουτσιών, δημητριακών) και χαρτοκιβώτια, εφημερίδες, περιοδικά, διαφημιστικά και χαρτί γραφείου.
Τέλος, η κατηγορία Γυαλιού περιλαμβάνει: γυάλινα μπουκάλια, βαζάκια και άλλες γυάλινες συσκευασίες.
Στις αστικές και περιαστικές περιοχές, η συλλογή για τις κατηγορίες PMD και Χαρτιού γίνεται από πόρτα σε πόρτα. Αυτό σημαίνει ότι οι κατηγορίες Χαρτί και PMD συλλέγονται μια φορά την εβδομάδα από το πεζοδρόμιο του σπιτιού, αφού προηγουμένως έχουν τοποθετηθεί στις ειδικές σακούλες ανακύκλωσης. Επομένως, δεν χρειάζεται να υπάρχουν κάδοι στη γειτονιά μας για τις δύο αυτές κατηγορίες, προκειμένου να συμμετέχουμε στην ανακύκλωση. Οι κάδοι είναι απλώς υποστηρικτικοί του Συστήματος.
Στις τουριστικές περιοχές και σε ορισμένες Κοινότητες, οι κατηγορίες PMD και Χαρτιού θα πρέπει να μεταφέρονται σωστά διαχωρισμένες στους κοντινότερους κάδους ανακύκλωσης και να τοποθετούνται αντίστοιχα.
Σε όλες τις περιοχές που εξυπηρετεί η Green Dot Κύπρου, οι γυάλινες συσκευασίες συλλέγονται με τη βοήθεια κάδων στους οποίους οι πολίτες θα πρέπει να μεταφέρουν τις γυάλινες συσκευασίες τους.
Οι κατηγορίες ανακυκλώσιμων υλικών συσκευασίας PMD και Χαρτιού συλλέγονται την ίδια μέρα της εβδομάδας για διευκόλυνση του κοινού, από διαφορετικά συνεργεία συλλογής, ακριβώς για να μην αναμειγνύονται μεταξύ τους τα υλικά. Υπάρχουν και περιπτώσεις όπου το ίδιο φορτηγό συλλέγει ταυτόχρονα τις κατηγορίες PMD και Χαρτιού και αυτό γιατί το συγκεκριμένο φορτηγό είναι ειδικά διαμορφωμένο ώστε να συλλέγει ξεχωριστά δύο κατηγορίες υλικών.
(α) Πλαστικές συσκευασίες φαγώσιμων, (συσκευασίες έτοιμων γευμάτων, δισκάκια για κατεψυγμένα, δισκάκια για κρέατα, κ.λπ.)
(β) Πλαστικές συσκευασίες/περιτυλίγματα (ζυμαρικών, μπισκότων, γλυκών, κ.λπ.)
(γ) Αλουμινόχαρτο, περιτυλίγματα από αλουμίνιο (σοκολάτας, τσιπς, γλυκών, κ.λπ.)
(δ) Χάρτινα περιτυλίγματα (σοκολάτας, γλυκών, δώρων, κ.λπ.)
(ε) Πλαστικά ποτήρια/πιάτα, μάσκες, παιχνίδια
Ο λόγος που δεν συλλέγονται αυτά τα υλικά είναι γιατί το Σύστημα επικεντρώνεται μόνο στη συλλογή υλικών που μπορούν εύκολα και αποδοτικά να ανακυκλωθούν. Η ξεχωριστή συλλογή και διαλογή κοστίζει και είναι οικονομικά ασύμφορο για όλους να συλλέγονται και να διαχωρίζονται υλικά που δεν μπορούν ή δύσκολα ανακυκλώνονται.
Όταν τα υλικά αυτά τοποθετηθούν μαζί, η πολυστερίνη και το νάιλον σπάνε με τη συμπίεση στα οχήματα συλλογής και τα μικρά κομμάτια τους κολλούν πάνω στο χαρτί. Τα εργοστάσια ανακύκλωσης του χαρτιού δεν δέχονται χαρτί με κομμάτια πολυστερίνης ή νάιλον καθώς δημιουργούν προβλήματα στη λειτουργία των εργοστασίων.
Είναι λοιπόν σημαντικό ο κάθε πολίτης να βοηθά κάνοντας σωστή διαλογή των υλικών στο σπίτι του, γιατί διαφορετικά το κόστος διαχείρισης θα πολλαπλασιαστεί. Αυτό το κόστος το πληρώνει τελικά ο ίδιος ο πολίτης αφού αυτό προστίθεται στις τιμές πώλησης των προϊόντων που ο ίδιος αγοράζει.
Πρόκειται για μια ένδειξη ότι η εταιρεία που εισάγει ή συσκευάζει το προϊόν στην Κύπρο είναι μέλος ενός Συλλογικού Συστήματος, όπως η Green Dot Κύπρου, και συνεισφέρει οικονομικά για την ανακύκλωση της συσκευασίας του προϊόντος. Το σήμα αυτό δεν δηλώνει εάν μια συσκευασία ανακυκλώνεται ή όχι.
Το κόστος για να δίνονται σε όλους δωρεάν σακούλες ανακύκλωσης είναι αποτρεπτικό, ενώ παράλληλα πολλοί ενδεχομένως να τις χρησιμοποιούν και για τα σκουπίδια τους. Επίσης, η διαφορά στο κόστος των σακούλων που αγοράζετε δεν θα είναι ουσιαστική καθώς αντί για παράδειγμα να αγοράσετε 4 μαύρες σακούλες την εβδομάδα, θα αγοράσετε μόνο 2 μαύρες και 2 της ανακύκλωσης.
Από την 1η Ιουλίου 2021 η Green Dot ξεκινάει την κυκλοφορία των δικών της σακούλων ανακύκλωσης. Παράγονται στην Κύπρο από 80% ανακυκλωμένα υλικά και το καταναλωτικό κοινό θα μπορεί να τις βρει στη σωστή τιμή, εξ ου και το σλόγκαν της εκστρατείας της: η σωστή σακούλα στη σωστή τιμή!
Αν ναι τότε απολογούμαστε, παρακαλούμε ξαναβγάλτε τα την ημέρα συλλογής σας και να μας ειδοποιήσετε στο 7000 0090 αν υπάρξει ξανά πρόβλημα.
Το γυαλί είναι επικίνδυνο τόσο για τους συλλογείς όσο και για τους διερχόμενους να συλλέγεται από το πεζοδρόμιο και γι’ αυτό θα πρέπει να τοποθετείται μέσα στους ειδικούς κάδους ανακύκλωσής γυαλιού.
Δεν είναι επίσης δυνατόν να συνδυαστεί το γυαλί στη συλλογή του με άλλα υλικά γιατί σπάει και δημιουργεί προβλήματα στα άλλα υλικά και μεγάλη δυσκολία στη διαλογή του.
H συλλογή από πόρτα σε πόρτα αποδίδει περισσότερο και αποφέρει καλύτερης ποιότητας υλικά, παρά οι κάδοι ανακύκλωσης. Επιπλέον, η προσπάθεια είναι το Σύστημα συλλογής να είναι όσο το δυνατόν πιο φιλικό προς τον πολίτη περιορίζοντας όσο γίνεται τις αλλαγές στην καθημερινότητα του.
Είναι επίσης γεγονός ότι εκεί που τοποθετούνται κάδοι ανακύκλωσης δημιουργούνται σκυβαλότοποι καθώς περαστικοί πετούν μέσα στους κάδους κάθε λογής σκουπίδια.
Για να ενημερωθείτε για την ημέρα συλλογής στην περιοχή σας ή για το που βρίσκεται ο κοντινότερος κάδος ανακύκλωσης γυαλιού μπορείτε να κατεβάσετε την εφαρμογή για κινητά και tablets ‘ReCYcling CY’, ή να πατήσετε εδώ ή να επικοινωνήσετε με το τηλεφωνικό μας κέντρο στο 7000 0090.
Μετά τη συλλογή τους τα υλικά μεταφέρονται σε 2 μονάδες διαλογής, οι οποίες βρίσκονται η μια στα Λατσιά και η άλλη στη Μονή. Τα υλικά διαχωρίζονται στις μονάδες και στέλνονται για διαχείριση στο εξωτερικό. Το μοναδικό υλικό που ανακυκλώνεται στην Κύπρο είναι το γυαλί το οποίο θρυμματίζεται και μπαίνει ως πρώτη ύλη στο τσιμέντο και σε άλλα δομικά υλικά.
Άμα το δοκιμάσετε θα δείτε ότι είναι πολύ εύκολο. Είναι όπως βγάζετε έξω τα σκουπίδια για να τα μαζέψει ο Δήμος σας αλλά με διαφορετικό σακούλι.
Όλα τα ανακυκλώσιμα υλικά που συλλέγονται αφού διαχωριστούν, αποστέλλονται σε αδειοδοτημένα εργοστάσια ανακύκλωσης στο εξωτερικό.
Όσα από τα λανθασμένα υλικά ή σκουπίδια που τοποθετεί ο κόσμος στις σακούλες ή στους κάδους ανακύκλωσης, μπορούν να τύχουν περαιτέρω επεξεργασίας μεταφέρονται σε ειδικές μονάδες διαχείρισης για ανάκτηση ενέργειας. Κάθε χρόνο ανακυκλώνουμε περίπου 60,000 τόνους υλικά.
Η Green Dot έχει την ευθύνη συλλογής και ανακύκλωσης Συσκευασιών PMD (πλαστικές συσκευασίες, μεταλλικές και συσκευασίες τύπου tetrapak), Χαρτιού Συσκευασίας και Μη Συσκευασίας και Γυάλινων Συσκευασιών.
Υπάρχουν και άλλα υλικά που ανακυκλώνονται στην Κύπρο, όπως λάδι, λάστιχα, ρουχισμός, λαμπτήρες, μπαταρίες, ηλεκτρικές και ηλεκτρονικές συσκευές, μελάνια, οργανικά απόβλητα, κ.α. Σίγουρα υπάρχουν και άλλα υλικά που μπορούν να ανακυκλωθούν, όμως λόγω της μικρής έκτασης της Κύπρου και των μικρών ποσοτήτων που συλλέγονται δεν είναι αποδοτική η ανακύκλωση τους. Επιπλέον, η Κύπρος ως μικρή και μη βιομηχανική χώρα δεν έχει εργοστάσια ανακύκλωσης.
Οι ποσότητες των υλικών δεν είναι τόσο μεγάλες ώστε να είναι αποδοτικό για ένα εργοστάσιο να λειτουργήσει στην Κύπρο. Έτσι, για όλους αυτούς τους λόγους είναι πιο αποδοτικό τα περισσότερα υλικά να στέλνονται στο εξωτερικό για ανακύκλωση.
Το εάν θα πρέπει να δοθεί κάποιο άμεσο ή έμμεσο κίνητρο στον πολίτη προκειμένου να συμμετέχει στην ανακύκλωση είναι μια απόφαση που μπορεί να λάβει και να επιβάλει μόνο το Κράτος αλλά μπορεί και πρέπει να υποστηριχθεί από όλους μας.
Τα κίνητρα αποτελούν μέρος ενός συνόλου εργαλείων τα οποία μπορεί να χρησιμοποιήσει το κράτος εάν θέλει να επιτύχει στροφή προς την περιβαλλοντική κατεύθυνση και επομένως ανάπτυξη περιβαλλοντικής κουλτούρας.
Υπάρχει πληθώρα τέτοιων εργαλείων τα οποία χρησιμοποιούνται με επιτυχία σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες εδώ και πολλά χρόνια. Τέτοιου είδους εργαλεία είναι τα άμεσα κίνητρα όπως η μείωση της φορολογίας για όσους διαχειρίζονται τα απορρίμματά τους, μέσα από νέα συστήματα φορολόγησης, βασισμένα στην αρχή `Πληρώνω όσο Πετώ-Pay as you throw` αλλά και εργαλεία όπως η επιβολή της υποχρεωτικής ανακύκλωσης.
Ειδικότερα το σύστημα “Πληρώνω όσο Πετώ” είναι ένα σύστημα που κάνει πολύ πιο δίκαιο τον τρόπο φορολόγησης των σκυβάλων συνδέοντας άμεσα το φόρο που καταβάλλεται με την ποσότητα των απορριμμάτων που παράγει το κάθε νοικοκυριό. Αυτό σημαίνει ότι όσοι διαχειρίζονται σωστά τα απορρίμματά τους (ανακυκλώνουν, μειώνουν ή κομποστοποιούν), θα έχουν άμεσο οικονομικό όφελος, ενώ όσοι δεν το κάνουν και απλά τα πετάνε όλα μαζί, θα έχουν άμεση οικονομική επιβάρυνση. Λύσεις επομένως υπάρχουν. Το μόνο που μένει είναι να αρχίσουν να εφαρμόζονται.
Ο Δήμος Αγλαντζιάς έχει ήδη εφαρμόσει το πρόγραμμα «Διαχωρίζω και κερδίζω» στο πλαίσιο του προγράμματος «Πληρώνω όσο Πετώ» και ακολουθεί ο Δήμος Αραδίππου. Όπως ανακοινώθηκε από το Υπουργείο Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, στόχος είναι να εφαρμόσουν όλοι οι Δήμοι και οι Κοινότητες στην Κύπρο προγράμματα όπως το “Pay as you Throw” και αυτό είναι μια θετική εξέλιξη για όλους μας.
Αυτό εξαρτάται από το χρονοδιάγραμμα ένταξης της συγκεκριμένης περιοχής με βάση τους σχεδιασμούς του Συστήματος καθώς και τη συμφωνία του Συστήματος με τον Δήμο/ την Κοινότητα που κατοικείτε.
Κάτω από κάθε πλαστικό αναγράφεται ένας αριθμός μέσα σ’ ένα τριγωνάκι. Αν υπάρχει ένας από τους ακόλουθους αριθμούς, 1, 2, 4, 5, σε πλαστική συσκευασία, τότε ναι, άνοιξε σακούλα PMD και ρίξε τη μέσα για ανακύκλωση.
Αν όχι, τότε μάθε αν μπορείς να το μεταφέρεις στο πιο κοντινό σου Πράσινο Σημείο.