Ο Περί Συσκευασιών και Αποβλήτων Συσκευασιών Νόμος του 2002 (Ν.32(Ι)/2002) με όλες του τις τροποποιήσεις καθορίζει τις υποχρεώσεις των διαφόρων οικονομικών παραγόντων όσον αφορά τη διαχείριση των συσκευασιών και αποβλήτων συσκευασιών. Είναι όμως o Νόμος αυτός αρκετός για να διασφαλίσει την επίτευξη των υψηλών στόχων που έχουμε σαν κράτος και οι οποίοι συνεχώς αυξάνονται ή πρέπει να εφαρμοστεί και μια σειρά άλλων ενεργειών ή/και θεσμικών παρεμβάσεων οι οποίες θα συμβάλουν στην επίτευξη των στόχων αυτών;

H Κυπριακή Νομοθεσία σχετικά με τη διαχείριση αποβλήτων και ειδικά τη διαχείριση των αποβλήτων συσκευασιών συντάχθηκε με βάση την αντίστοιχη Ευρωπαϊκή Νομοθεσία και τις σχετικές οδηγίες και τέθηκε σε εφαρμογή το 2002.

Στη συνέχεια, συμπληρώθηκε με την έκδοση κανονισμών, διαταγμάτων και τροποποιήσεων, ώστε να καταστεί δυνατή η εφαρμογή της επί του πρακτικού επιπέδου.

Πιο κάτω στο σχετικό κατάλογο συγκεντρώνονται οι Βασικές Νομοθεσίες που αφορούν τη διαχείριση των συσκευασιών από το 2002 μέχρι το 2017.

Πιο ευρύς κατάλογος των Κυπριακών Νομοθετημάτων που αφορούν τη διαχείριση και των υπολοίπων ρευμάτων αποβλήτων περιλαμβάνονται στην ιστοσελίδα του Τμήματος Περιβάλλοντος του Υπουργείου Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος.

Νομοθεσία Περιγραφή
Κ.Δ.Π. 430/2017 Οι περί Αποβλήτων (Διαχείριση Αποβλήτων Χαρτιού Μη Συσκευασίας) Κανονισμοί του 2017
Κ.Δ.Π. 375/2017 Οι περί Συσκευασιών και Αποβλήτων Συσκευασιών Νόμοι του 2002 έως 2017 (Μείωση της Κατανάλωσης Λεπτής Πλαστικής Σακούλας Μεταφοράς)
Ν.163(Ι)/2017 Νόμος που τροποποιεί τους περί συσκευασιών και αποβλήτων συσκευασιών νόμους του 2002 εως (Αρ. 3) του 2012
Οι περί Συσκευασιών και Αποβλήτων Συσκευασιών Νόμοι 2002 εως (Αρ. 3) του 2012 Οι περί Συσκευασιών και Αποβλήτων Συσκευασιών Νόμοι 2002 εως (Αρ. 3) του 2012
Κ.Δ.Π.31/2014 Το περί αντικατάστασης του Παραρτήματος ΙΙα των Περί Συσκευασιών και Αποβλήτων Συσκευασιών Νόμων του 2002 έως (Αρ. 3) του 2012 Διάταγμα του 2014
Ν.125(Ι)/2012 Ο Περί Συσκευασιών και Αποβλήτων Συσκευασιών (Τροποποιητικός) (Αρ.3) Νόμος του 2012
Ν.59(Ι)/2012 Ο Περί Συσκευασιών και Αποβλήτων Συσκευασιών (Τροποποιητικός) (Αρ.2) Νόμος του 2012
Ν.58(Ι)/2012 Ο Περί Συσκευασιών και Αποβλήτων Συσκευασιών (Τροποποιητικός) Νόμος του 2012
Ν.185(Ι)/2011 Oι Περί Αποβλήτων Νόμοι του 2011 έως 2016
Ν.48(Ι)/2006 Ο Περί Συσκευασιών και Αποβλήτων Συσκευασιών (Τροποποιητικός) Νόμος του 2006
Ν.159(Ι)/2005 Ο Περί Συσκευασιών και Αποβλήτων Συσκευασιών (Τροποποιητικός) Νόμος του 2005
Κ.Δ.Π. 747/2003 Οι Περί Συσκευασιών και Αποβλήτων Συσκευασιών (Ευθύνη Οικονομικών Παραγόντων) Κανονισμοί του 2003
Κ.Δ.Π. 746/2003 Οι Περί Συσκευασιών και Αποβλήτων Συσκευασιών (Εξουσίες και Καθήκοντα Επιθεωρητών) Κανονισμοί του 2003
Ν.133(Ι)/2003 Ο Περί Συσκευασιών και Αποβλήτων Συσκευασιών (Τροποποιητικός) Νόμος του 2003
Κ.Δ.Π. 183/2002 Οι Περί Συσκευασιών και Αποβλήτων Συσκευασιών (Παρεκκλίσεις από Επίπεδα Συγκέντρωσης Βαρέων Μετάλλων στις Συσκευασίες) Κανονισμοί του 2002
Ν.32(Ι)/2002 Ο Περί Συσκευασιών και Αποβλήτων Συσκευασιών Νόμος του 2002

Ο τομέας των αποβλήτων είναι από τους πιο στενά Νομοθετικά ρυθμιζόμενους τομείς στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Συγκεκριμένα υπάρχουν πέραν των 300 Νομοθετημάτων που αφορούν τη διαχείριση των αποβλήτων. Πλήρης κατάλογος των σχετικών νομοθεσιών της Ευρωπαϊκής Ένωσης υπάρχει στην ιστοσελίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Πιο κάτω θα βρείτε επιλεκτικά τα βασικά Ευρωπαϊκά Νομοθετήματα που αφορούν τη διαχείριση των αποβλήτων συσκευασιών από το 1985 – 2020:

Νομοθεσία Περιγραφή
ΕΚΤΕΛΕΣΤΙΚΟΣ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ (ΕΕ) 2020/2151 ΕΚΤΕΛΕΣΤΙΚΟΣ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ (ΕΕ) 2020/2151 ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ της 17ης Δεκεμβρίου 2020 για τη θέσπιση κανόνων σχετικά με εναρμονισμένες προδιαγραφές σήμανσης για τα πλαστικά προϊόντα μίας χρήσης που απαριθμούνται στο μέρος Δ του παραρτήματος της οδηγίας (ΕΕ) 2019/904 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με τη μείωση των επιπτώσεων ορισμένων πλαστικών προϊόντων στο περιβάλλον
Οδηγία (ΕΕ) 2019/904 ΟΔΗΓΙΑ (ΕΕ) 2019/904 ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ της 5ης Ιουνίου 2019 σχετικά με τη μείωση των επιπτώσεων ορισμένων πλαστικών προϊόντων στο περιβάλλον
ΟΔΗΓΙΑ (ΕΕ) 2018/852 ΟΔΗΓΙΑ (ΕΕ) 2018/852 ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ της 30ής Μαΐου 2018 για τροποποίηση της οδηγίας 94/62/ΕΚ για τις συσκευασίες και τα απορρίμματα συσκευασίας
ΟΔΗΓΙΑ (ΕΕ) 2018/851 ΟΔΗΓΙΑ (ΕΕ) 2018/851 ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ της 30ής Μαΐου 2018 για την τροποποίηση της οδηγίας 2008/98/ΕΚ για τα απόβλητα
Οδηγία 2013/2/ΕΕ Οδηγία 2013/2/ΕΕ για την τροποποίηση του παραρτήματος Ι της Οδηγίας 94/62/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τις συσκευασίες και τα απορρίμματα συσκευασίας.
Κανονισμός 219/2009 Κανονισμός 219/2009 του Ευρωπαϊκού κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 11 Μαρτίου 2009 για την προσαρμογή στην απόφαση 1999/468/ΕΚ του Συμβουλίου, ορισμένων πράξεων που υπόκεινται στη διαδικασία του άρθρου 251 της συνθήκης, όσο αφορά την κανονιστική διαδικασία με έλεγχο
COM (2008) 397/3 Ανακοίνωση της Επιτροπής στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, στο Συμβούλιο, στην Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και στην Επιτροπή των Περιφερειών όσο αφορά το σχέδιο δράσης για τη βιώσιμη κατανάλωση και παραγωγή και τη βιώσιμη βιομηχανική πολιτική
Οδηγία 2007/45/ΕΚ Οδηγία 2007/45/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 5ης Σεπτεμβρίου 2007 για τη θέσπιση κανόνων σχετικά με τις ονομαστικές ποσότητες για προσυσκευασμένα προϊόντα, για την κατάργηση των οδηγιών του Συμβουλίου 75/106/ΕΟΚ και 80/232/ΕΟΚ και για την τροποποίηση της οδηγίας 76/211/ΕΟΚ του Συμβουλίου
Οδηγία 2005/20/ΕΚ Οδηγία 2005/20/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 9ης Μαρτίου 2005 για τροποποίηση οδηγίας 94/62/ΕΚ για τις συσκευασίες και τα απορρίμματα συσκευασίας
Απόφαση 2005/270/ΕΚ Απόφαση της Επιτροπής της 22ας Μαρτίου 2005 για τον καθορισμό των πινάκων του συστήματος βάσεων δεδομένων σύμφωνα με την οδηγία 94/62/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τις συσκευασίες και τα απορρίμματα συσκευασίας
Οδηγία 2004/12/ΕΕ Οδηγία 2004/12/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 11ης Φεβρουαρίου 2004 που τροποποιεί την οδηγία 94/62/ΕΚ για τις συσκευασίες και τα απορρίμματα συσκευασίας
Οδηγία 2003/35/ΕΚ Οδηγία 2003/35/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 26ης Μαΐου 2003 σχετικά με την συμμετοχή του κοινού στην κατάρτιση ορισμένων σχεδίων και προγραμμάτων που αφορούν το περιβάλλον και με την τροποποίηση όσον αφορά την συμμετοχή του κοινού και την πρόσβαση στη δικαιοσύνη, των οδηγιών 85/337/ΕΟΚ και 96/61/ΕΚ του Συμβουλίου
Απόφαση 1999/468/ΕΚ Απόφαση του Συμβουλίου της 28ης Ιουνίου 1999 για τον καθορισμό των όρων άσκησης των εκτελεστικών αρμοδιοτήτων που ανατίθενται στην Επιτροπή
Κανονισμός 1420/1999 Κανονισμός 1420/1999 του Συμβουλίου της 29ης Απριλίου 1999 περί των κοινών κανόνων και διαδικασιών για τις μεταφορές ορισμένων αποβλήτων προς ορισμένες χώρες εκτός ΟΟΣΑ
Κανονισμός 1547/1999 Κανονισμός 1547/1999 της Επιτροπής της 12ης Ιουλίου 1999 για τον καθορισμό των διαδικασιών ελέγχου στο πλαίσιο του κανονισμού (ΕΟΚ) αριθ. 259/93 του Συμβουλίου που εφαρμόζεται στις αποστολές ορισμένων αποβλήτων προς ορισμένες χώρες για τις οποίες δεν ισχύει η απόφαση C(92)39 τελικό, του ΟΟΣΑ
Απόφαση 97/129/ΕΚ Απόφαση της Επιτροπής της 28ης Ιανουαρίου 1997 για τον καθορισμό συστήματος αναγνώρισης των υλικών συσκευασίας σύμφωνα με την οδηγία94/62/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τις συσκευασίες και τα απορρίμματα συσκευασιών
Οδηγία 96/61/ΕΚ Οδηγία 96/61/ΕΚ του Συμβουλίου της 24ης Σεπτεμβρίου 1996 σχετικά με την ολοκληρωμένη πρόληψη και έλεγχο της ρύπανσης
Οδηγία 94/62/ΕΚ Οδηγία 94/62/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 20ης Δεκεμβρίου 1994 για τις συσκευασίες και τα απορρίμματα συσκευασίας
Κανονισμός 259/93 Κανονισμός (ΕΟΚ) 259/93 του Συμβουλίου της 1ης Φεβρουαρίου 1993 σχετικά με την παρακολούθηση και τον έλεγχο των μεταφορών αποβλήτων στο εσωτερικό της Κοινότητας καθώς και κατά την είσοδο και έξοδο τους
Οδηγία 85/337/ΕΟΚ Οδηγία του Συμβουλίου της 27ης Ιουνίου 1985 για την εκτίμηση των επιπτώσεων ορισμένων σχεδίων δημοσίων και ιδιωτικών έργων στο περιβάλλον

Πιο κάτω στο σχετικό κατάλογο συγκεντρώνονται οι βασικές νομοθεσίες που αφορούν τη διαχείριση των συσκευασιών και αποβλήτων συσκευασιών. Αυτές οι νομοθεσίες έχουν τροποποιηθεί με βάση τους υφιστάμενους νόμους της Κυπριακής Νομοθεσίας και για σκοπούς εναρμόνισης με την αντίστοιχη Ευρωπαϊκή Νομοθεσία, εκκρεμούν προς ψήφιση.

Νομοθεσία Περιγραφή
Νόμος που τροποποιεί τους Περί Συσκευασιών και Αποβλήτων Συσκευασιών Νόμους του 2002 έως του 2019 Νόμος που τροποποιεί τους Περί Συσκευασιών και Αποβλήτων Συσκευασιών Νόμους του 2002 έως του 2019
Οι Περί Συσκευασιών και Αποβλήτων Συσκευασιών Νόμοι του 2002 έως 2019 ΟΙ ΠΕΡΙ ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΩΝ ΚΑΙ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΩΝ ΝΟΜΟΙ ΤΟΥ 2002 ΕΩΣ 2019
«οδηγία (ΕΕ) 2015/720 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 29ης Απριλίου 2015 σχετικά με την τροποποίηση της Οδηγίας 94/62/ΕΚ με σκοπό τη μείωση της κατανάλωσης λεπτών πλαστικών σακουλών μεταφοράς»
Οι περί Αποβλήτων Νόμοι του 2011 έως 2016 ΟΙ ΠΕΡΙ
ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΝΟΜΟΙ ΤΟΥ 2011 ΕΩΣ 2016 Κανονισμοί δυνάμει των άρθρων 11, 13, 23 και 54(1)

Για σκοπούς εναρμόνισης με την πράξη της Ευρωπαϊκής Κοινότητας με τίτλο «Οδηγία (ΕΕ) 2019/904 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 5 ης Ιουνίου 2019 «σχετικά με τη μείωση των επιπτώσεων ορισμένων πλαστικών προϊόντων στο περιβάλλον»

Πιο κάτω παραθέτουμε κάποιες ενέργειες ή/και θεσμικές παρεμβάσεις οι οποίες είναι απαραίτητες για την επίτευξη των στόχων ανακύκλωσης. Οι ενέργειες αυτές και εφαρμόζονται σε άλλες Ευρωπαϊκές χώρες με μεγάλη επιτυχία συμβάλλοντας σημαντικά στην αύξηση της συμμετοχής του κοινού στα προγράμματα ανακύκλωσης.

Η διαλογή στην πηγή, ο διαχωρισμός δηλαδή των διαφόρων υλικών που μπορεί να οδηγηθούν σε άλλη μορφή διαχείρισης (όπως είναι η ανακύκλωση) είναι σήμερα στην χώρα μας προαιρετική.

Το κοινό μπορεί να συμμετέχει στα διάφορα προγράμματα ανακύκλωσης προαιρετικά αφού καμιά νομοθεσία δεν το υποχρεώνει να το πράξει.

Αν θέλουμε όμως να αυξήσουμε τη συμμετοχή του κοινού, η διαλογή στην πηγή και η συμμετοχή στα προγράμματα ανακύκλωσης πρέπει να γίνει υποχρεωτική.

Η εφαρμογή προγραμμάτων “Πληρώνω όσο πετώ” αποτελεί ένα ισχυρό κίνητρο για να συμμετέχει κάποιος σε προγράμματα ανακύκλωσης. Η εφαρμογή των προγραμμάτων “Πληρώνω όσο πετώ” αποτελεί μια δίκαιη κατανομή του κόστους διαχείρισης των σκουπιδιών αφού όσοι πετάνε λιγότερα σκουπίδια πληρώνουν λιγότερο.

Ο πιο εύκολος τρόπος να μειώσει κάποιος τα σκουπίδια του και κατ’ επέκταση το κόστος που προσωπικά έχει για τη διαχείριση τους είναι να  οδηγήσει κάποια από αυτά στην ανακύκλωση.

Οι τοπικές Αρχές δεν έχουν σήμερα καμιά υποχρέωση έναντι στο κράτος να προσπαθήσουν να μειώσουν τα απόβλητα που οι ίδιες οδηγούν για διαχείριση. Κάποιες τοπικές Αρχές προσπαθούν να τα μειώσουν αφού έχουν κατανοήσει ότι με τη μείωση τους μειώνουν και το δικό τους κόστος ενώ κάποιες άλλες παραμένουν απλώς θεατές.

Ο ρόλος που μπορεί να παίξουν οι τοπικές Αρχές είναι αρκετά μεγάλος. Γιατί να μην έχουν και αυτές στόχους έναντι του κράτους, γιατί να μην επιβραβεύονται αυτές που πραγματικά προσπαθούν και να τιμωρούνται αυτές που απλώς μένουν απαθείς;

Σαν κράτος έχουμε αρκετές νομοθεσίες για τη διαχείριση των αποβλήτων μας. Ποιες όμως από αυτές εφαρμόζονται. Είναι σε θέση το κράτος να ελέγξει αυτούς που δεν εφαρμόζουν αυτές τις νομοθεσίες;

Δυστυχώς η απάντηση είναι όχι. Αν δεν καταφέρουμε να εφαρμόσουμε την υφιστάμενη νομοθεσία, αν δεν καταφέρουμε να ελέγξουμε αυτούς που παρανομούν σε τι θα βοηθήσει η θέσπιση νέων νόμων;

Πρέπει λοιπόν το κράτος να βρει τους τρόπους να εφαρμόσει την υφιστάμενη νομοθεσία και αν χρειαστεί να θεσπίσει και άλλους νόμους γιατί μόνο έτσι θα καταφέρει να έχει τα ποθητά αποτελέσματα.