Ο Περί Συσκευασιών και Αποβλήτων Συσκευασιών Νόμος του 2002 (Ν.32(Ι)/2002) με όλες του τις τροποποιήσεις καθορίζει τις υποχρεώσεις των διαφόρων οικονομικών παραγόντων όσον αφορά τη διαχείριση των συσκευασιών και αποβλήτων συσκευασιών. Είναι όμως o Νόμος αυτός αρκετός για να διασφαλίσει την επίτευξη των υψηλών στόχων που έχουμε σαν κράτος και οι οποίοι συνεχώς αυξάνονται ή πρέπει να εφαρμοστεί και μια σειρά άλλων ενεργειών ή/και θεσμικών παρεμβάσεων οι οποίες θα συμβάλουν στην επίτευξη των στόχων αυτών;
H Κυπριακή Νομοθεσία σχετικά με τη διαχείριση αποβλήτων και ειδικά τη διαχείριση των αποβλήτων συσκευασιών συντάχθηκε με βάση την αντίστοιχη Ευρωπαϊκή Νομοθεσία και τις σχετικές οδηγίες και τέθηκε σε εφαρμογή το 2002.
Στη συνέχεια, συμπληρώθηκε με την έκδοση κανονισμών, διαταγμάτων και τροποποιήσεων, ώστε να καταστεί δυνατή η εφαρμογή της επί του πρακτικού επιπέδου.
Πιο κάτω στο σχετικό κατάλογο συγκεντρώνονται οι Βασικές Νομοθεσίες που αφορούν τη διαχείριση των συσκευασιών από το 2002 μέχρι το 2017.
Πιο ευρύς κατάλογος των Κυπριακών Νομοθετημάτων που αφορούν τη διαχείριση και των υπολοίπων ρευμάτων αποβλήτων περιλαμβάνονται στην ιστοσελίδα του Τμήματος Περιβάλλοντος του Υπουργείου Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος.
Ο τομέας των αποβλήτων είναι από τους πιο στενά Νομοθετικά ρυθμιζόμενους τομείς στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Συγκεκριμένα υπάρχουν πέραν των 300 Νομοθετημάτων που αφορούν τη διαχείριση των αποβλήτων. Πλήρης κατάλογος των σχετικών νομοθεσιών της Ευρωπαϊκής Ένωσης υπάρχει στην ιστοσελίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Πιο κάτω θα βρείτε επιλεκτικά τα βασικά Ευρωπαϊκά Νομοθετήματα που αφορούν τη διαχείριση των αποβλήτων συσκευασιών από το 1985 – 2020:
Πιο κάτω στο σχετικό κατάλογο συγκεντρώνονται οι βασικές νομοθεσίες που αφορούν τη διαχείριση των συσκευασιών και αποβλήτων συσκευασιών. Αυτές οι νομοθεσίες έχουν τροποποιηθεί με βάση τους υφιστάμενους νόμους της Κυπριακής Νομοθεσίας και για σκοπούς εναρμόνισης με την αντίστοιχη Ευρωπαϊκή Νομοθεσία, εκκρεμούν προς ψήφιση.
| Νομοθεσία | Περιγραφή |
|---|---|
| Νόμος που τροποποιεί τους Περί Συσκευασιών και Αποβλήτων Συσκευασιών Νόμους του 2002 έως του 2019 | Νόμος που τροποποιεί τους Περί Συσκευασιών και Αποβλήτων Συσκευασιών Νόμους του 2002 έως του 2019 |
| Οι Περί Συσκευασιών και Αποβλήτων Συσκευασιών Νόμοι του 2002 έως 2019 | ΟΙ ΠΕΡΙ ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΩΝ ΚΑΙ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΩΝ ΝΟΜΟΙ ΤΟΥ 2002 ΕΩΣ 2019 «οδηγία (ΕΕ) 2015/720 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 29ης Απριλίου 2015 σχετικά με την τροποποίηση της Οδηγίας 94/62/ΕΚ με σκοπό τη μείωση της κατανάλωσης λεπτών πλαστικών σακουλών μεταφοράς» |
| Οι περί Αποβλήτων Νόμοι του 2011 έως 2016 | ΟΙ ΠΕΡΙ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ ΝΟΜΟΙ ΤΟΥ 2011 ΕΩΣ 2016 Κανονισμοί δυνάμει των άρθρων 11, 13, 23 και 54(1) Για σκοπούς εναρμόνισης με την πράξη της Ευρωπαϊκής Κοινότητας με τίτλο «Οδηγία (ΕΕ) 2019/904 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 5 ης Ιουνίου 2019 «σχετικά με τη μείωση των επιπτώσεων ορισμένων πλαστικών προϊόντων στο περιβάλλον» |
Πιο κάτω παραθέτουμε κάποιες ενέργειες ή/και θεσμικές παρεμβάσεις οι οποίες είναι απαραίτητες για την επίτευξη των στόχων ανακύκλωσης. Οι ενέργειες αυτές και εφαρμόζονται σε άλλες Ευρωπαϊκές χώρες με μεγάλη επιτυχία συμβάλλοντας σημαντικά στην αύξηση της συμμετοχής του κοινού στα προγράμματα ανακύκλωσης.
Η διαλογή στην πηγή, ο διαχωρισμός δηλαδή των διαφόρων υλικών που μπορεί να οδηγηθούν σε άλλη μορφή διαχείρισης (όπως είναι η ανακύκλωση) είναι σήμερα στην χώρα μας προαιρετική.
Το κοινό μπορεί να συμμετέχει στα διάφορα προγράμματα ανακύκλωσης προαιρετικά αφού καμιά νομοθεσία δεν το υποχρεώνει να το πράξει.
Αν θέλουμε όμως να αυξήσουμε τη συμμετοχή του κοινού, η διαλογή στην πηγή και η συμμετοχή στα προγράμματα ανακύκλωσης πρέπει να γίνει υποχρεωτική.
Η εφαρμογή προγραμμάτων “Πληρώνω όσο πετώ” αποτελεί ένα ισχυρό κίνητρο για να συμμετέχει κάποιος σε προγράμματα ανακύκλωσης. Η εφαρμογή των προγραμμάτων “Πληρώνω όσο πετώ” αποτελεί μια δίκαιη κατανομή του κόστους διαχείρισης των σκουπιδιών αφού όσοι πετάνε λιγότερα σκουπίδια πληρώνουν λιγότερο.
Ο πιο εύκολος τρόπος να μειώσει κάποιος τα σκουπίδια του και κατ’ επέκταση το κόστος που προσωπικά έχει για τη διαχείριση τους είναι να οδηγήσει κάποια από αυτά στην ανακύκλωση.
Οι τοπικές Αρχές δεν έχουν σήμερα καμιά υποχρέωση έναντι στο κράτος να προσπαθήσουν να μειώσουν τα απόβλητα που οι ίδιες οδηγούν για διαχείριση. Κάποιες τοπικές Αρχές προσπαθούν να τα μειώσουν αφού έχουν κατανοήσει ότι με τη μείωση τους μειώνουν και το δικό τους κόστος ενώ κάποιες άλλες παραμένουν απλώς θεατές.
Ο ρόλος που μπορεί να παίξουν οι τοπικές Αρχές είναι αρκετά μεγάλος. Γιατί να μην έχουν και αυτές στόχους έναντι του κράτους, γιατί να μην επιβραβεύονται αυτές που πραγματικά προσπαθούν και να τιμωρούνται αυτές που απλώς μένουν απαθείς;
Σαν κράτος έχουμε αρκετές νομοθεσίες για τη διαχείριση των αποβλήτων μας. Ποιες όμως από αυτές εφαρμόζονται. Είναι σε θέση το κράτος να ελέγξει αυτούς που δεν εφαρμόζουν αυτές τις νομοθεσίες;
Δυστυχώς η απάντηση είναι όχι. Αν δεν καταφέρουμε να εφαρμόσουμε την υφιστάμενη νομοθεσία, αν δεν καταφέρουμε να ελέγξουμε αυτούς που παρανομούν σε τι θα βοηθήσει η θέσπιση νέων νόμων;
Πρέπει λοιπόν το κράτος να βρει τους τρόπους να εφαρμόσει την υφιστάμενη νομοθεσία και αν χρειαστεί να θεσπίσει και άλλους νόμους γιατί μόνο έτσι θα καταφέρει να έχει τα ποθητά αποτελέσματα.